Als je al wat ouder bent, kost het vaak meer moeite om een andere taal te leren. Voor corona (dat andere tijdperk) zat ik op fysieke Italiaanse les. Tijdens corona werden die lessen online. En daarnaast had ik nog ‘praatlessen’ van mijn insegnante Davide. Ook dat waren vanwege de pandemie online lessen. Tijdens die lessen denk je dat je begrijpt waarover je praat. Maar soms zijn er woorden die in allerlei talen hetzelfde zijn, maar toch iets heel anders betekenen.
Morbide bijvoorbeeld is zo’n woord. In het Nederlands betekent morbide letterlijk: ziekelijk, dodelijk. Morbide humor is het maken van ziekelijke grappen. Maar morbide in het Italiaans betekent heel wat anders, namelijk ‘zacht. Een zachte contactlens bijvoorbeeld, is een ‘lente a contatto morbida’. Een zachte landing is ‘un atterragio morbide’. En ooit zag ik op een viertalige menukaart dat venusschelpen in het Italiaans werden vertaald als ‘kleine kutjes’ (excusez le mot…)
We zijn geneigd om de betekenis van woorden in te vullen naar ons eigen woordbeeld. Het Duitse Ausfahrt betekent natuurlijk helemaal niet dat daar een uitvaart is, maar dat je daar een afslag is. Een Friedhof is geen patatkraam maar een begraafplaats. Een ‘krankend’ kozijn is een kozijn dat als gevolg van een verzakking scheef is geworden, maar in Duitsland ben je ziek als je krank bent.
Wij hebben al tien jaar een huis in Località La Bussola. Dat huis is verkocht, maar ons nieuwe huis is ook in La Bussola. Tien jaar lang heb ik gedacht dat La Bussola ‘het bosje’ betekende. Ik heb het woord nooit opgezocht, in mijn woordbeeld klopte deze vertaling. Sinds kort weet ik echter dat La Bussola echt totaal wat anders betekent, namelijk ‘het kompas’.
Een bosje zorgt voor schaduw, en het Italiaanse woord voor bosje is 'boschetto' Een kompas zorgt ervoor dat je niet verdwaalt en dat is dus 'una bussola'. Maar de moraal van dit verhaal is vooral dat een woordenboek echt onmisbaar is.