Mieren doen mij altijd denken aan Startrek. Een van de altijd terugkerende vijanden waren de Borg, een cybernetisch collectief, die één gezamenlijke hive mind had. En dat allemaal ten dienste van dat collectief. Ook mieren werken als een soort cybernetisch collectief. En ook mieren kunnen een altijd terugkerende vijand zijn.
In de natuur zijn ze zonder meer nuttig. Ze ruimen snel én collectief alle kadavers op, zonder onderscheid te maken of het kadaver ook echt door is. Het collectief is ook intelligent: onder de grond bouwen ze hele systemen, waarbij ze ook andere insecten inzetten om voor hen te werken. Net als de Borg dus, die andere soorten assimileerden om ze vervolgens te kopppelen aan de hive mind.
Hier in ons Zuid-Italië leven we met miljoenen mieren. Grote, middelgrote, kleintjes en hele kleintjes. Ongetwijfeld zal ook het in Nederland beruchte mediterrane draaigatje ertussen zitten. Ze knagen door alles heen, ook door cement. Een meikever die op z’n rug terecht komt? Een verloren zaak. De kever wordt door honderden mieren vakkundig gedemonteerd en in stukken naar het nest vervoerd. De colonne blijft keurig in het gelid. Als je goed luistert, kun je zelfs het stampen van de mierenpootjes horen.
Van mij mogen ze buiten. Niet te dicht bij huis, en zeker niet ín huis. De invasie in mijn tijdelijke keuken kwam dan ook als een onaangename verrassing. Ze bleven komen, zonder dat we zagen waar ze vandaan kwamen. Totdat kleinzoon B ontdekte dat ze gewoon een gat (piepklein) in de tegelvoegen hadden gemaakt. ‘Je moet er heet water in gieten’, zei B. Maar giet maar eens een liter kokend water in een gaatje van een micro-millimeter. De hele nacht handmatig proberen mieren uitroeien leek mij ook geen alternatief.
Ik besloot dus een ‘oma-middeltje’ uit te proberen: gemalen koffie in de voeg en op de ingang van het nest. En ik kan bevestigen: oma heeft gelijk. Mieren walgen van koffie. Ik ga ervan uit dat ze gewoon buiten weer op zoek zijn naar dikke, omgevallen kevers. Want in mijn keuken hebben ze zich niet meer laten zien.